Gajil,Gecil,گجيل
 

گجيل

 
شعر - ناغيل
يازيلار - مقاله لر
اسماعيل جميلينين شعرلري
 


ميرزاعلي اکبرطاهيرزاده(صابير) نين يازديگي بير حکايه

 

يازيا آلان:علي.ب.تورک

 آذربايجان ساتيريک شعيرينين بويوک داهي اوستادي  ميرزا علي اکبر طاهير زاده(صابير) ين «ميدانه چيخير»آدلي حيکايه بواولوشاعيرين نثر يازيلاريندان بيريسي دير .صابيرين شعرلري اوزرينده بوگونه کيمي بير چوخ تدقيق اولوندوقي حالده نثر يازيلاري آزاراق تانينديقيندان ايتگين و گوزلردن ايراق قالميش.آشاغيدا کوچوک حيکايه بو بويوک شاعيرين نثريازيلاريندان بيرسي دير کي «کليات هوپ هوپ نامه »کيتابيندان  1320 –نجي ايلده تبريزده باسيلميش کيتابدان آليناراق ؛اورژينال شکلينده وئريلير.صابيرين شعر ساحه سينده ياراتديقي يئني چيليق ،نثريازيلاريندا دا گورمک مومکوندور.خاطيرلاتماق گرکير يازيني اورژينال وئريلماقيندان منظور او دوورانين يازي اوسلوبي و تورک يازيسي نين او دورانلاردا يازيسي تانيماق آماجي نظرده آلينيب.

 

ميدانه چيقور...

 محمود،معنوي بر تربيه نک..بر تربيه دينيه نک آغوش حمايه سنده بويوموش؛حيات اختماعيه ده کي تلخي ؛خودکاميدن ذره قدر نصيبه دار اولموش ايدي.او،حياتني کوينک گوزل طاغلري..مشه لري..چمنلري..صولري اراسيندا بويوتمش معيشتک،ذوقک،خص.صيله عالم جديدک..عصرترقينيک تکاملندک خبري يوقدي..او الهک يولده سيحه بي حدوديني چکمگدن باشقه بر مشغله بيلمزدي..انسانيتک ؛مملکتينده؛تازه آدي تازه صداسي هنوز ايشيديلمگه باشلاديغي وقت؛محمود ؛استغراق خاموشي ايچنده تجليات طبيعيه سنک اشعار متصوفه سي ايله دمگذارايدي......

گوزل طاغلر..گوزل چمنلر..گوزل صولر بونلر هپ طبيعتک وسائط الهامي در،هرروح اوز،نصيبه ارشاديني اونلردن آلار..محمودده طبعتدده کي الهامات متعاليه سني او گبي شيلره مجلوب گورييوردي..وطنک يکي يکي سوزلريني ايشيدکجه..ملتک نوع عميقني گوردکجه فطرتنده مر کوز اولان حس آتشين، انشعاله باشلادي.اولدن وطن و ملت قايغوسي يادينه کلمزکن ايندي وطن.. ملت فريادلريني عيوقه چيقارييورديووفقط،چه سود ؟نه بوفريادي ايشيده جک جماعت نه ده بو حسياتي آ کلايه جق ملت واردي؟...

بو حسيات تصوفک ،تصوف دگل ؛حسيات تعصب و جهالتک ايچينده   ياشايه- مامق امکاني باش گوستردي.ظلام ايچينده نور؛شبپره طبعان بشريت ايچون اک بي انصاف دشمندر.محمود ده اويله اولدي..اوزاوداسي اوزاقرباسي ..اوز عائله سي اونک خصم جاني اولديلر..اوده اوز جگرپاره لرين بواوغورده علم ..حريت،انسانيت..مدنيت اوغورنده فدا ايتدي..اغتراب ايتدي..اوز محيط اجتماعيسنده برجه مصدرعرفان و مدنيت بيلديگي(...)يه کلدي..او آرتيق اوراده راحت ايدي مسرورايدي..مسعود ايدي..اوني يوزينه قارشي تکفير تلعين ايتميورلر..اونک حريت فکريه سنه ..آثار قلميه سنه جبرايله ايتميورلردي..هر کاه که اونک شهرنده کي رفاه معيشتي يوقدي،فقط سعي قلمي ايله ..ناموسلي..غيرتلي آديله ادبيات مبيه سي آراسينده برموقع ممتازکسب ايتمشدي..اويازييور چاليشيور بشريته مرحمت..شفقت گوسترييوردي؛بولنديغي يرده برافکار جديده دارالعرفاننده اشغال ايتديگي موقع تدريسي اونک گذارش حياتنه خادم اوله جقدي.ايندي حر،آسوده برفکره مالک؛مستريح!

***

پرستشکاري بولنديغي حيات مطبوعاته ده برکره داخل اولسه؛آرتق،مورانه اولسه ده ايده جگي بوخدمتله ذوق معنويسني تطمين وجداننک غليانني تسکين ايده جکدي.اويله اولدي.يقندن طانيديغي برغزته نک علمله سي صره سنه گيردي،مطبعه نک پريشان وقسوت انگيز حياتني داها بيلمه ن بو آدم اک آز اجرت خدمتله فخورانه چاليشيوردي.«روحم؛بوسعيدن محظوظدر؛گوج اولسه ده دوام ايده جگم چونکه غايۀ املم ملته خدمتدر!»دييوردي او؛اعضاي مطبوعاتک سياناهيسنه حرمت..محبت گوستردي.اونلري مصلح انسانيت بيلردي..اونلري اقدس اوامر الهي اولان :بنم عندمده ان بيوک احسان بيزالبشر تأميزصلاح وسعادت خائم اولانلرک قوللغيدر!فرمانني اجرايه کوکل بيلردي.

فقط هيهات؛تصادف اوني اويله آلداتدي که بوتون غيظ قلبيسي بر آنده مدهش بر قوه مدخره گبي پاتلادي.....غزته نين مديري خلقاً عادي؛طبعاً دني؛وجدانني منفعت شخصيه سي اوغرنده پايمال برساخته کاريدي...

اوهيچ بر وقت اينانميوردي که بويله بروجدان بويله عادي بر لئامت مطبوعات مليله سنک برعضومهمنده بولونسون؛لکن گرکدي که بوحقيقتي لايقيله اوگرنسون؛پرستشکاري اولديغي بوصحائف مطبوعاته بويله آلچق و مخرب برميقروبک نه صورتله ياپشديغي اوگرنمک ايسته يوردي.برگون وظيفه سيله مشغولدي..مرتب لردن برينک شکواي متظلمانه سني ايشيتدي.تاثري آرتدي رقت شعري هيجانه گلدي.تازيانه آتشبار اولان خامه جوالندن غير اختياري برقاچ مصراع دوگولدي..پک آجي ايدي.اوزي ده آغلادي..دها متيقظ..دها مراقلي برصورتده تدقيق محيطه باشلادي..اوح پک برباد!پک ملعونبرحيات..هرکس نفرت ايدييور..شخصاًمعروفي اولان هرکس اوني منفور..لئيم..عادي بيليور..فقط هيهات؛برورقه مطبوعانک صاحبي..افکارعموميه نک شخصاً طانيماديغي بوچهره سياه شيطنت حالا اورته ده طولانيور..ياشايور..

محمود داها زياده تدقيقاتده بولوندي..اوح..ايشيک ايچينه گيرديکجه ملوث بو آدم انسانيت؛ممعارف؛وطن دشمني ايميش!بروسيله اتحاد و اتفاقک پريشاني و اضمحلالنه ده سبب اولويور..اودارالتحصيلک تکاملي آراسينده اويناديغي روللريله انقراضنه ده بادي اولمش...بوتون هئيت تعليميه اوني تامين ايتمش.

داهاداها .....اوت او حتي يکي اويانان و بويکي لک اوغرونده باشلرويرن...قانلردوکن برملتک افرادمعصومه سي آراسيندا ده اختلاف صاليور وبولانيق سوده بالق آولايه جن؛آرتيق هر طرفدن اوزينه قارشي چ.ريلان انتظار استکر اهک اوکنده فساد ايله تامين معيشت ايده جک..ممکن اولورسه ياشاديغي مملکتک قانون استيدادينه مراجعت ايده رک کندسيندن ماتدا بوتون مطبوعات موجوده نکسدينه چاليشه جقميش!!

هيهات هيهات برغزته مديري..بويله بردني بويله برناموس اولسون!محمود بر درلو فکيرينه بوحالي صيغديرميوردي..ومطبوعات ايچينده بويله بر لونک افکارعموميه يي؛ملتي آلداته رق لکه له ديگمه تجمل ايده ميوردي.

نهايت ايشک ميدان ثبوت و علنيته چيقمسي ،اوت بورزيل مخلوقک بومضر بشر پارچه سنک يورق اولمسي گرگدي..

محمود ذاتاً بشريتک رداي دين آرقه سنده عاجز؛سفيل،بي ادراک مخلوقلري حيله و ريا ايله اغفال ايدن آباء استبدادک هپسي تلعين ايده رک چکيلميشدي.

شيمدي ده غيرت وطنيه ؛حمت مليه نک کرسي خطابتي..صحيفه تبليغي محترم برواسصه ارشاد اولان غزته نک ده پرده نفاق و شقاق اولمق اوزره استعمال ايدلديگني گورنجه بوسبتون جهان ده شايان اعتماد برشي اولمديغينه قائل اوله جقدر.

فقط عمرينک اوچده ايکيسي برعماي جهل ايچينده کچيرديگي حالده اواخر ايامده،خيالنه عاشق اولديغي مدنيتک انوار فيضافيضيندن بي نصيب اولمق برانتحار معنوي دن بشقه برشي دگلدي.تحمل ايده بيلمدي.دروننده برحزن يتيمانه طوغدي وجهاً مرارت قبيله سي گورولميان بو آدمک گوزلرينده شيمدي سونک يورغون برشعله نفرت فيشقرييوردي. انسانلرده بوحال نادراًگورونور لکن بو گبي علائم وجهيه اويله درين اسرار روحيه نک ترجماني اولور که بوني محسوسات ماديه ايله تبليغ و افاده غير قابلدر.بوگبي انفعالات معنويه اثناسنده آرزو ايديلان هر شي صميمي در..حقيقي در عادتاًاجابت قبول عندالله محقق اولان خلوص نيت ايشته اوحالک وجودي ديمگدر.خشوع و خضوع روح بويله برهيجانک اعصابي تحريک ايتميشدي باشقه برشئي دکلدر.

***

ادارني ترک ايتمگه قرار ويردي که دهشتي او آنده وجوديني صارصدي..دماغينده براختلال ذهني حصوله گتيردي.معيشت نفسي دگل  اعاشه عياله ..کوچوک ..معصوم بر جه جگ  يادگار حياتنک نشته استقبالي گوزونک اوکنده تجسم ايدي ويردي.

بويني بوکولدي.بدني دونمش بر جسم گبي يوردي.

اوت؛اورادان آلاجغي اجرتک گونده لک حصه سي مديرک آنجق بر چاي صرفنه تقابل ايتديي حالده بوقناعت صابرانه استحقاراًکنديسنه ايديلان معامله بي شعوره ده بوکمگه مجبور ايدي.

شاعرحياتک بويله مهلک برضربه سنه شمدي يه قدر داها تصادف ايتمه مشدي.

بوتصادف اونک قلبنده بر  اعتماد اويانديردي.بواعتماد اوزينه ظلمي اعتسافي رواگوره نک مقرر اضمحلالي ايدي.بو حس قيل الوقوع روحنه تسلي بخش اولدي.گوزلرنده حصول املدن متولدبرشعله انتقام پارلادي.ينه سوندي..وطننده ملوث ده اولسه برجزء مطبوعاتک محوي سروريتي صينديردي.

يشقه برادارهيه انتشايه قرارويرديگي وقت؛متردد ايدي؛قبولي مشکوک ايدي.مراجعت ايتدي.نااميد بررجعت بروسيله قهر داها چيقدي.اک زياده مضهر امن و اعتماد اولديفي سجاياي مقبوله ده ينه بر حاکميت متعبد آرزوسي استشمام ايدييوردي.اغبرار دروني گيتديکجه تزايد ايديور.هر گون بلکه يوزلره بيت سويله جک قدرايتي اولديغي قريحه ابداعي شمدي تالمات درونيه سي تفسير ايده جک بر کلمه بولمقدن عاجز ايدي.

چيلديرميش گبي سوقاغه چيقدي،بتون سوقاقلرده برولوله معيشتک هاي و هوي وشماتتي بينني صارصدي،گورويور..مجمع انام اولان محال بر سماي مضي آلتنده الکترقله نورلانمش سورشبانه حالنده گورونيورايدي.

موزيقه باندوسنک وقور و محقر آهنگ روحنوازس تبديل حسياتنه ياردم ايتدي.اوزموقعي ايله محيطنده کي بو جماعت شبستاني مقايسه يه باشلادي.

هر کس يوزنده براثرسروروار؛گولويورلر،اوينيورلر..قوشويورلر..آشنالرآحبالر بربريني  ايتسام مودتکارانه لريله سلاملايور.تک برجه تک اوزي فکري در؛آرتق شماي الهاماتنده بر طلوع محتشم دوغميور،آفاق حياتي معيشتک قره بولوطلري آلتنده گورونمز اولمشدي.

گنيش«ملت باغي»تک منتظم خياباني آلتنده طالغين ،طالغين قادينلرک انظار دلپذيري اوني جذب ايده ميوردي؛کندي کندينه گزييوردي.هربري برسوداي مغرورک حاکمي عد ايديلان تصوير حاله موافق برکلمه بوله مديغنه پک متاثر ايدي.

باغک هجرا بر گوشه سنه گيتديگندن خبري يوقدي،برالک اوموزينه طوقنديغني اويقودن آييلرجه سنه برتهالکه حيس ايتدي.

-          حضرت !بوپريشان افکارنه؟دنياني گورميورسک که!!..

دئين رفيقيني بوغازنده طيقلان بوغروق برصدائيله سلاملادي.

ارقه داشي ديمشدي که:

-          سنک کي ايشي بيتردي..آرتق غزته چيقميور..

-          عجب نه اوچون؟

-          نيچون اولاجق آرتق بوتون حيثيت ملوثه سني هرکس طانيور..ذاتاً..دن پارده هيچ کسه چاتديره ميورکه..

آرتق ايندي يه قدربوتون بوبي نوا ملتک مقدراتنه طالعنه برپئيس لکه صالان افعال ملوثه«ميدانه چيقور...»وداها بوقويون سوروسنه بکزيان انسانلرک جيوانيتي ابدي قالمه جق که البت:

«ظالملربرگون ديديرر حضرت اله!»

 

قايناق:

کليات هوپ هوپ نامه- صابرطاهرزاده نک اثري –ناشري طاهرزاده –هلال ناصري کيتابخانا نشري-تبريز1320

 

 

گجيل سايتي ركلاملاري وئريلن سايتلارين محتواسيندان سوروملو دئييل.
 بو ركلاملار ايراندا ، آذربايجان سايتلارين آرتيق راق تانيتديرماق اوچون بوردا ويريليب ديلار.



گجيل سايتي لينکي وئريلن سايت يا يازيلارين محتواسيندان سوروملو دئييل.

E-mail : webmaster@gajil.20m.com
Copyright © 2003-2004.