Gajil,Gecil,گجيل
 

گجيل

 
 


آنا ديلينين ناغيلي

 آلفونس دوده فرانسه لي يازيچي - توركجه يه چئويرن : ر.صفري

 قايناق: اينفو تورك ( تبريزين ارك قالاسي) سايتي

 او گون اوخولا گئجيكميشديم و اؤيرتمنيمين منه قارشي نئجه داورانيشيندان يامان قوْرخوردوم. اؤزلليكله ده كي او گون ” ديل گرامري “ درسيني سوروشاجاقميش و من او درسدن بير كلمه بيله اؤيرنمه ميشديم.بير آن خاطيريمدن كئچدي كي درس هابئله اوْخولو بوراخيب چؤل –باييرا ساري گئدم. هاوا ايستي و اوره يه ياتيم ايدي و قوشلار اورماندا اوخويوردولار . بونلار , ديل درسيندن فازلا مني اؤزونه ساري چكيردي اما اؤزومو ساخلاشديريب و حيزليجا اوْخولا ساري گئتديم.

كد خدانين ائوينين اؤنوندن كئچركن , ملتين اورادا دايانيب و دوواردا اولان اعلاني اوخومالاريني گؤردوم. ايكي ايل اولاردي كي كنده يئتيشن كدرلي و پيس خبرلر اوردان ياييلاردي . او اوزدن ايدي كي دايانمادان كئچيب و اؤزو- اؤزومه بئله دئييرديم كي ” گؤره سن بيزه يئنه نه يوخو گؤروبلر؟“ و اوخول يولونو اؤنومده دوتوب تلم – تله سيك اؤزومو اوْرايا چاتديرديم. عادي زامانلاردا, درسين باشلانغيجيندا ,اؤيرنجي لرين هاي – كوي سالمالاري و اوُجادان درسي تكرارلامالارينين سسي كندين كوچه - باجالاريني بورويردي و اويرتمن ده الينده كي آغاجيني ماسالا چيْرپيب ( ساكت اولون ) دئيه ردي. او گونده من بئله دوشونوردوم كي دوروم قاباقكيلار كيمي اولاجاق و هامينين هاي – كويونون ايچينده ياواشجاسينا صينيفه گيريب بيري بيلمه دن يئريمده اوتوراجاغام.اما او گون منيم دوشوندوكلريمين تام  ترسينه اوْلدو اوخولدا ائله ساكيت ليك و سس سيز ليك حاكيم ايدي كي سانكي بيريسي بيله اورادا يوخ ايدي.پنجره دن صينيفين ايچريسينه باخديم. اؤيرنجي لر اؤز يئرلرينده اوْتورموشدولارو اؤيرتمن ايسه قورخونج آغاجي الينده ايكن درس اوْتاغيندا آدديم آتيردي. قاپيني آچيب و او سس سيزليك و سكوتدا اوتاغا گيرمم گره كيردي. گؤرونوردو كي نه قده ر بو ايشدن چكينيرم.  اما اؤزومه گوج وئريب اوتاغا گيرديم.اؤيرتمنيم هئچ آجيقلي و توتغون اولمادان مهربانجاسينا منه باخيب سايغيليقلا دئدي: يئرينده اوتور ؛ آز قاليردي درسي سنسيز باشلاياق. صندللرين قيراغيندان كئچيب دايانمادان يئريمده اوتوردوم. قوروخوم توكولوب و دينج اولدوقدان سونرا تزه جه باشا دوشوردوم كي اؤيرتمنيميزين گونده كي كهنه گئييمي اَينينده دئييل و رسمي گئييميني گئييبدير. اوندان علاوه صينيفي رسمي آنلارا عاييد اولان اؤزل بير گؤزلليك و شكوه بوروموشدو.اما هاميسيندان شاشيرتيجي اولان اتاغين سون سيراسيندا كي عادي زامانلار دا بوش قالان صندللرينده اوتوران, كندين بؤيوكلري ايدي. اونلارين آراسيندا كدخداو پستچي مامورونو و نئچه نفر آغ ساققاللاردان گؤرونوردو.هاميسي توتقون و كدرلي گؤرونوردولر.بير ياشلي كيشي اسكي الفبا كيتابيني ديزلري اوسته آچيب , ايري گؤزلويونون آرخاسيندان اونون حرف و خطلرينه باخيردي. او زامان كي من بو احوالاتدان شاشيريب قالميشديم اؤيرتمني اؤز يئرينده اوتورموش و من اوتاغا گيرن آندا منيمله دانيشديغي كيمي ايستي اما سرت سسله دئدي: ” اوُشاقلار ! بو سونونجو دونه دير كي من سيزه درس دييه جه يم . دشمنلر امر ائديبلر كي بو بؤلگه نين اوْخوللاريندا , اؤز ديللريندن باشقا بير ديلده درس وئريلمه سين. يئني اؤيرتمن يارين گله جك و بوُ ميللي ديلينيزده اوْلان سوْن درسدير كي بو گون اوخويورسوز. سيزدن ايسته ييرم كي بو درسه دقت ائدين.“ بو دانيشيقلار مني چال – چئوير ائتدي. بللي اولدو كي كد خدانين دوواريندا وورولان اعلان بو ايميش: ” بوُندان سوْنرا كندين اوُشاقلارينا مللي ديللريني اؤيرتمك ياساقدير“. بلي بوُ منيم ديليمده اوْلان سوْن درس ايدي. اوْنو داها اؤيرنمه يه جه ييمه  مجبور ايديم و ائله او قده ر بيلديييمه قناعت ائتمه لي ايديم.بوندان اؤنجه اؤمرومون اوُزون ساعاتلاريني نئجه هدر ائتديييمدن و اوْخولا گئتمك يئرينه باغا – چؤله گئديب و باشي سويوقلوق ائتديييمه گؤره تاسف له نيرديم. او كيتابلار كي بو زامانا كيمي منه آغير و غم گتيرن ايدي ديل و تاريخ درسي كي چوخ چتينليكله اونا باخا بيليرديم ايندي منه اَن اسكي دوستلار يئرينده ايدي كي اونلاردان آيريلماق مني اينجيديردي.اؤيرتمنيمه گؤره ده بئله دوشونوردوم.اوندان آيريلماق و داها اونو گؤرمه مك فيكري , منه ائتدييي تنبيه لرين و آغاج چارپمالارينين  آجيسيني خاطيريمدن چيْخارديردي. ايندي بللي اولدو كي اؤيرتمنيميز نييه اَن ياخشي گئييميني گئييب و نييه كندين آغ ساققاللاري صينيفين آرخاسيندا اوتوروبدولار. اونلار بوندان اؤنجه اوْخولا گلمه ديكلرينه گؤره تاسف له نيرديلر و بئله سانيرديلار كي بو سون درسده حاضير اوْلماقلا اؤيرتمنين گئجه – گوندوز چكدييي 40 ايل بويوندا اولان زحمتلريندن و اوخولدا خدمت گؤسترديييندن تشكر ائتمك اولوردو.

بو فيكيرلره دالميشديم كي مني آديملا سسله ديلر. آياق اوسته دوُروب و درسه جواب وئرمه لي ايديم.او آندا بوتون وارليغيمدان كئچه بيلرديم كي تكجه ديل گرامري درسينه ياخشي جواب وئرم اما ائله بيرينجي آندا دايانيب قالديم . باش قالديْريب اؤيرتمنين گؤزونه باخماغا هئچ گوجوم يوخ ايدي. بو آرادا اونون دانيشيغيني ائشيتديم كي مهربانجاسينا دئييردي: ”اوْغول ؛ سني قيناميرام , چون اؤزون آرتيق دانلانيبسان . گؤرورسن كي نه اوز وئريبدير.انسان هر آن اؤزونه دئيير كي واخت واردير. اؤيرنه جه يم .اما گؤرورسن كي نه اوْلايلار اوز وئره بيلر. يازيقلار اولسون كي بيز اؤيرنمه يي باشقا گونه بوراخيريق. ايندي بو مليت كي زور ايله بيزه باشليق ائديرلرحاق لاري واردير كي بيزي دانلاييب و دئسينلر: ” سيز نئجه دئييرسيز كي اؤزگور و مستقل سيزآنجاق هله اؤز ديلينيزده يازيب اوْخويا بيلميرسيز ؟ “ بونونلا بئله اوغول تكجه سن سوچلو دئييلسن . بيز هاميميز دانلانيلماليييق. آتالار و آنالار دا سيزين تربيت و يئتيشمه نيزده اسيرگه نيبلرو سيزي بير ايشه گؤندرمكدن و پول – پارا قازانمانيزدان داها چوخ خوشلانيبلار. مگر من اؤزوم دانلانيلمالييام ؟ ! سيزي درس اوْخوماغا تشويق و وادار ائتمك يئرينه  ,دؤنه لر باغيمين سووارماغيني ايسته مه ديم مي؟  و اوْووا چيخماق گؤيلومه دوشنده سيزي اؤز باشينا بوُراخماديم مي؟ . اؤيرتمن هر قوْنودان سؤز آچدي و سوْنوندا سؤزو ملي ديله چاتديردي و دئدي: ” بيزيم ديليميز دونيانين اَن شيرين و يئتگين ديللرينين سيْراسيندادير و بيز اؤز آراميزدا اوْنو قوْرويوب ساخلاماليييق ؛ چون بير ملت دوشمن الينده اسير اولوب و يابانجيلارا مغلوب اولدوغو زامان اؤز ديليني قورويوب ساخلاماقلا بونا بنزر كي دوستاقدا ايكن اورانين آچاريني الينده ساخلاييبدير.

سونرا بير كيتاب گؤتوروب ديل گرامري درسيني وئرمه يه باشلادي. او گون او درسي نئجه راحاتجاسينا اؤيرند يييمه شاشيرديم. هر نه دئييردي منه چوخ راحات گليردي و بئله دوشونوردوم كي هئچ بير زامان ايندييه كيمي بو درسه بو قده ر ماراقلي اولماميشديم. و اؤيرتمن ده ايندييه دك بئله دقتله درس اؤيرتمه ميشدي. دئيه سن بو ايستكلي كيشي آيريلمادان اؤنجه بوتون بيليك و علميني بيزيم قافاميزا قويماغي ايسته ييردي. درس سونا چاتديقدان سونرا سيْرا تاپيشيريقلارا يئتيشدي.اؤيرتمن بيزه يئني باشليقلار سئچميشدي كي اونلارين باشيندا ” وطن , دوغما يورد, ميللي ديل “ كيمي سؤزلر گؤزه چارپيردي. ميزلريميزين قيراغينا آسيلان بو باشليقلار صينيفين دؤرد بوُجاغيندا سانكي گؤيلرده اَسيلن ميللي بايراغا بنزه ييردي. بوتون اؤيرنجي لري نئجه درس و تاپيشيريقلاريندا دقتلي و هوسلي اولدوقلاريني و نه قده ر سكوتا دالماقلاريني بيله بئينينه سيغيشديرماق اولمازدي. او سكوتدا كاغيذ اوسته چكيلن قلملرين سس يندن باشقا بير سس قوُلاغا دَيميردي.

قوشلار اوخولون داميندا ياواشجاسينا اوخويوردولار و من اونلارين سسينه قولاق آسا- آسا اؤزومده بئله فيكيرلشيرديم كي گؤره سن بونلاريدا يابانجي ديلده اوْخوماغا مجبور ائده جكلر؟

هردن باخيشيمي دفترين صحيفه سيندن گؤتورنده اؤيرتمني ترپنمه دن اؤز يئرينده دوُرموش گؤروردوم كي برلميش باخيشلاري ايله اؤز چئوره سينه باخيردي. دئيه سن ايسته ييردي بوتون اوخولون شكيليني كي دئمك اولاردي اونون ائوي ساييليردي اوره يينده ساخلاسين.  فيكيرائدين!

تامام 40 ايل اوْلاردي كي او بورادا ياشاييب و بوُ اوْخولدا درس اؤيرتميشدي. تكجه بورادا دَييشن لر ميزلر و صندللريدي كي زامان بويوندا چورويوب بوْياسيز اولموشدولار و نئچه كيچيك آغاجي كي تزه گلدييينده اوخولون باغينا اكميشدي ايندي آرتيق بؤيوك و اوجا آغاجا دؤنموشدولر . اونلاري قويوب ترك ائتمك نه قدر بو كيشييه اوزگون و آجي اولاردي . تكجه اوخولون حيطي يوخ بلكه وطن توپراغيني ابدي اولاراق ترك ائديب اونونلا وداع لاشماق چوخ چتين اولابيلردي. بونونلا بئله اونون اوركلي اولماغي و قاني سويوقلوغونون چوخلوغوندان درسين سون ساعاتلاريني باشا چاتديردي. تاپيشيريقلاري يازاندان سونرا تاريخ درسيني اوخودوق. او زامان اوشاقلار اوجا سسله درسي تكرارلاديلار. اوتاغين سوْن سيْراسيندا اوْتوران كندين ياشلي كيشيلريندن بيريسي كي كيتابي ديزلري اوسته آچيب و ايري گؤزلويونون آرخاسيندان اونا باخيردي اؤيرنجي لر ايله سس سسه وئريب اونلارايله بيرگه درسي تكرارلاييردي. اونون سسي ائله سئوينج و هيجانلا چيخيردي كي بيز اونو ائشيتديكده قريب بير حالا دوشوب و گولمكده آغلاماغا بيله هوس ائديرديك.

يازيقلار! اوخولون بو سون گونونون خاطيره سي هر آن بيزيم اوره ييميزده قالاجاق.

بو آرادا واخت سونا چاتدي و گون اوْرتا اولدو بو آندا مشق و تمريندن قاييدان يابانجي عسگرلرين شيپور سس لري كوچه ني بورودو. اؤيرتمن رنگي سولموش حالدا آياغا قالخدي , او گونه كيمي اونو بئله عظمتلي گؤرمه ميشديم دئدي: ” ... دوْستلار,اوُشاقلار, من ... من “

اما قهر وكدر بوْغازيندا سسي سينديردي. سؤزونو سونا چاتديرا بيلمه دي.سونرا اوزونو دؤندريب بير تيكه گچ گؤتوردو و هيجان و آغري دان اَسن اَلي ايله قارا تاختادا بو يازيلاري گؤزل يازي ايله يازدي: ” ياشاسين وطن“ او آن يئرينده دوُروب باشيني دوُوارا سؤيكه دي و بير سؤز دئمه دن اَل اشاره سي ايله بيزي بئله باشا سالدي كي : گئدين , آللاه سيزي قوْروسون.

سون.

 

 

گجيل سايتي ركلاملاري وئريلن سايتلارين محتواسيندان سوروملو  دئييل.
 بو ركلاملار ايراندا ، آذربايجان سايتلارين آرتيق راق تانيتديرماق اوچون بوردا ويريليب ديلار.



گجيل سايتي لينکي وئريلن سايت يا يازيلارين محتواسيندان سوروملو دئييل.

E-mail : webmaster@gajil.20m.com
Copyright © 2003-2004.